ÜRETİCİLERE AFLATOKSİN UYARISI

Ordu İl Tarım ve Orman Müdürü Kemal Yılmaz, fındığını toplayan ve kurutan üreticilerin depolama sürecinde aflatoksin oluşumuna dikkat etmeleri konusunda uyarılarda bulundu.

Fındıkta kalite kayıplarına neden olan ve depolanma süresini kısaltan etkenlerden en önemlisi küflenmedir diyen Yılmaz, ''Küfün uygun sıcaklık, nem ve besi ortamında gelişmesiyle aflatoksin oluşur. Aflatoksin bilinen kanserojen maddelerden biridir. Fındık ihracatında sorun yaşanmaması ve dünya pazarındaki payımızın korunması için fındıkta aflatoksin oluşumu önlenmelidir. Fındıkta raf ömrünü kısaltan etmenlerden en önemlisi aflatoksindir. Aflatoksin oluşumunu önlemek için hasadı tamamlayan üreticilerimizin şuan depolama aşamasında dikkat etmeleri gereken çok önemli hususlar vardır. Depolamada amaç küflenme, renk bozukluğu, acılaşma ile tat lezzet ve aroma kaybının önlenmesidir. Depolarda sağlanan düşük hava nemi ve sıcaklıkla küflerin üremesi durdurulur. Bunun için de depo nemi ve sıcaklığın kontrol altına alınması gerekir. Unutulmamalıdır ki kabuklu fındıklar ancak nisbi nemin yüzde 55-60, sıcaklığın 5-10 derece olduğu havalanan yerlerde 1-1,5 yıl; ortam sıcaklığının 15-20 derece arasında olduğu ve iyi havalanan yerlerde ise en fazla 1 yıl muhafaza edilirler.  Eski ürün ile yeni ürün kesinlikle birbirlerine karıştırılmadan ayrı olarak depolanıp pazarlanmalıdır. Kabuklu fındıkların, 1 m üzerindeki yığınlar halinde veya çok sayıdaki çuvalların üst üste yığılarak; iç fındıkların da fazla sayıda çuvallarla yığınlar halinde depolanması havasız kalan bölgelerde kızışmalara ve küf oluşumuna neden olmaktadır. Özellikle ihracatçı kişi ve kuruluşlar bakımından önemli olan depolamada bazı hususlara dikkat edilmesi gereklidir'' dedi.   Depo olarak kullanılacak yerlerin özellikleri nasıl olmalı? Yılmaz; ''Kuru ve havalanabilir olmalıdır. Bu şartlarda fındık, en fazla 1 yıl özelliği bozulmadan muhafaza edilebilir. Doğrudan güneş ışığı almamalıdır, nem yapmamalıdır. Depo tabanları su baskınlarına karşı yüksek olmalıdır. Depo üstü tavan ve çatılar akma ve sızmayı önlemeli, sıcaklık değişimlerinden etkilenmeyecek şekilde yalıtımlı olmalıdır. Kanalizasyon boruları geçen ve lavabo olan yerler depo olarak kullanılmamalıdır. Depo sıcaklığı 5-10 derece olmalı, depo bağıl neminin yüzde 70’in üzerine çıkmaması sağlanmalıdır. Deponun kapı, pencere ve diğer kısımları bulaşmaları ve zararlı girişini önleyecek şekilde yapılmalıdır. Deponun tabanında ızgara bulunmalı, ızgaralar üzerine üst üste 10 çuvaldan fazla konulmamalı, istifler arasında boşluk bırakılmalıdır. İstiflenen çuvallar depo duvarından 10 santim uzakta olmalıdır. Fındıklar çeşit ve hasat yıllarına göre ayrılarak mutlaka jüt veya fileli çuvallara konarak depolanmalıdır. Kesinlikle naylon çuvallar kullanılmamalıdır. Depolamadan önce fındıkta nem, gizli çürük, toplam küf ve aflatoksin analizleri yapılmalıdır. Ayrıca ayda bir kontrol edilmelidir. Yığın halinde ve çok sayıda çuvalı üst üste koyarak depolama yapılmamalıdır. Özellikle yığın halinde depolamada fındıklar havasız kalabildiğinden küf gelişmesi için uygun ortam oluşmaktadır. Ayrıca aşırı basınç nedeniyle hücre zarlarının zarar görmesi acılaşmayı hızlandırır. Depolama öncesi fındığın çok iyi ayıklanması aflatoksin oluşumunu engellemede etkili olacaktır'' dedi.