Konuyu değerlendiren ve önemli açıklamalarda bulunan Ordu Tabip Odası Başkanı Uzm. Dr. Ali Coşkun; “İngiltere'de Mayıs ayında dikkat çeken ve tespit edilen Maymun Çiçeği Hastalığı vaka sayısı 10 birey civarında ve bu insanların hastalığın sık görüldüğü bölge olan Afrika seyahat hikayeleri de bulunmamaktadır. İspanya Madrid’de 8 ve Portekiz Lizbon’da ise 5 vaka ile ilgili ülkelerin Sağlık Bakanlıkları, maymun çiçeği virüsü vakalarına karşı alarma geçti. Amerika ve Kanada’da da vakalar görüldü. Şu anda çok yeni olan bu virüsün tüm dünya dikkatle takip ediyor. Şu anda yukarıda bahsedilen hastaların genel durumu iyiye gidiyor, ölüm yok. Ancak her türlü olasılığa karşı hazırlıklı olmalıyız. Aslında endemik olan virüsün, pandemi yapması çok düşük bir olasılık gibi görünse de, dünyamız son 2 yılını acı bir pandemi ile geçirdiği için haliyle tüm dünya sağlık bakanlıkları her türlü hastalık gelişmesini çok yakından izlemek durumunda kalıyorlar” dedi.
“Temkinli olmalıyız”
Tabiri caizse sütten ağzımız yandı, yoğurdu üfleyerek yiyoruz diyen Coşkun; “O yüzden temkinli olmalıyız. Maymun Çiçeği Virüsü Hastalığı (Monkeypox), öncelikle Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve fakat seyahat ile dünyanın her tarafına ihraç edilebilen viral ve zoonotik olarak hayvanlardan insana geçip, hastalık oluşturabilen bir virüs. Monkeypox ilk olarak 1958'de maalesef laboratuvar deneylerinde maymun denek maymunlar arasında, insanlarda çiçek benzeri bir hastalık salgını olarak ortaya çıkmıştır. İnsanda ise ilk olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülmüştür. Bu gün en büyük yayılma şekli ise turistik seyahatlerdir” dedi.
“İki farklı varyantı var”
Coşkun; “İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir” dedi.
“İnsandan insana da bulaşıyor”
Coşkun; “Her ne kadar ilk bulaşma hayvanlardan insana olsa da sonrasında insandan insana bulaşma ve geçiş olur. Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine ciltteki lezyonlar, enfekte vücut sıvıları, solunum-tükrük damlacıkları, yatak örtüsü, yastık gibi ortak kullanılan eşyalar, kontamine diğer eşyalar ile temas yoluyla bulaşır. Ayrıca iyi pişmemiş enfekte etlerin yenmesiyle de bulaşır. Hamile annelere bulaşmışsa, fetüs tehlikededir, fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir. Hastalığın kuluçka süresi ise enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan geçecek olan süre 5 ila 21 gün arasında değişebilir” dedi.
“Semptomlar Covid-19’a benziyor”
Coşkun; “Öncelikli semptomları tıpkı ağır geçen covid gibi, ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati yani lenf bezlerinin şişmesi, sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizliktir. Genellikle yüz, kol ve bacaklarda görülen döküntü ve cilt lezyonları, ateş’den 1-3 gün sonra ortaya çıkar. Lenfadenopati yani lenf bezlerinin şişmesi, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla; suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı gibi karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının önemli bir ayırt edici bir özelliğidir. Monkeypox, genellikle 15 gün ile 1 ay süren semptomları olan ve kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Şiddetli vakalar çocuklar arasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü vaka ölüm oranı genel popülasyonda yüzde 11 ‘e kadar yükselebilmektedir ve bu yüksek oran genellikle küçük çocuklar arasında görülür. Tanıda, polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ve mümkün olduğunda biyopsi iyi bir seçenektir. Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, güvenli bir tedavi yoktur. Çiçek aşıları koruyucu olabilmektedir” dedi.
Haber: Emrah Gemicioğlu