TULUM USTASI ORDU'DA

    Atatürk Parkında düzenlenen   “Ellerde Gizli Sanatlar” adlı el sanatları festivalinde yaptığı tulumları sergileyen 53 yaşındaki Süleyman Serin'le iyi bir tulum nasıl yapılır ve nasıl çalınır bu konunun incelikleri hakkında konuştuk. 25 yıldır tulumlarla iç içeyim diyen tulum ustası Süleyman Serin sözlerine şöyle devam etti, ''1992'den beri tulum yapıyorum. Küçük yaşlarda başladım bu işe. Çıraklıktan yetiştim. Ustamdan öğrendim yani birçok şeyi. Tulum yapımı meşegatli bir iş. Tulum yaparken oğlak derisini tabaklama dediğimiz süreçten geçiririz. Oğlak derisinin üzerindeki tüyler yolunur ve oğlağın derisindeki tüyler temizlenir. Daha sonra deri şişirilip kurumaya bırakılır. Kuruyan deri gerekli yerlerinden bağlanarak üzerine uygun kılıf dikilir. Şimşir ağaçları kullanılarak analık evi ve kepçe oyulduktan sonra toprak kamışı yerleştirilir. Tesviye ve zımpara işleminden sonra akort ayarları yapılarak hazır hale getirilir. Şimşir ağacından yaptığımız nav yapımı ortalama 2 gün sürer. Derinin ölçüsü alınarak kumaş kesimi yapılır. Önce elde, daha sonra dikiş makinesinde kılıfın son şekli verilir. Kılıf üzerine isteğe göre çeşitli süslemeler elde işlenerek dikilir. Biz genelde kadife kullanıyoruz. Kadifenin yumuşak olması deri açısından önemli bir nokta. Daha sonra ince toprak kamışından birkaç santim uzunluğunda kesilerek dillik haline getirilir. Özel bir yağda kavrulur. Kavrulmuş ve kurutulmuş dillikten çakı yardımı ile kapaklar açılarak iki dillik birbirine eşleştirilir. Eşleştirme yapılan dillikler nav'a takılarak akortları yapılır. Tulumun içinde şamandıra sistemi vardır. Yani üflediğiniz zaman havayı geri vermiyor. Tulum akordunu ayarlamak çok zordur. Uzun yıllardan beri tulum çalan bazı kişiler bile hata yapabilirler. Belki de tulum dünyada çalması en zor olan müzik enstrümanı olabilir. Tulum fiyatları da kaliteye göre değişir. Genel olarak tulum fiyatları 800 ile bin lira civarıdır. Daha pahallıya veya daha ucuz fiyatlarda olan tulumlarda olabilir tabi. Ama iyi bir tulum için en az bin lirayı gözden çıkarmak gerekir. Tulum ayrıca üzerinde para cebi olan tek enstrümandır. Başka enstrümanlarda böyle bir özellik yok. Para cebi olduğu gibi ayrıca tulumla çalınan bir de para melodisi vardır. Tulumu üfleyen bu melodiyi çaldığında dinleyenler tulumun üzerindeki para cebine para koyarlar'' dedi.
SEVDALIĞI BIRAKMAYIN
    53 yaşındaki tulum ustası Süleyman Serin, ''Özellikle gençler folklor ve kültürümüzden uzak yetişiyorlar. Gençlerimiz kültürümüzü unutmamalılar. Aksine kültürümüzü yaşatmalılar. Benim yanımda tulum yapmayı ve çalmayı öğrenen 7-8 çırak var şu an. Bu gençler benim yanımda yetişiyorlar, tıpkı benim de ustamın yanında yetiştiğim gibi. Ben diyorum ki sevdalığı bırakmayın. Gençler köy türküleri, manileri dinleyerek ve enstrümanlar çalarak aşık olsunlar. Aşklarını böyle doğal bir şekilde yaşasınlar. Fazla teknolojik olmayın, doğal yaşayın. Eski sevdalar yok artık. Bunun en büyük sebebi de sevdanın doğal yaşanmamasıdır'' dedi. 
Haber: Emrah Karakuş