Antibiyotikler, 20. Yüzyılın başlarında tıpta kullanılmaya başlayan ve bakteriler tarafından oluşturulan hastalıklara karşı kullanılan bir takım kimyasal maddelerin genel adıdır diyen Savrun, sözlerine şöyle devam etti; ''Örneğin; Virüsler tarafından kişide hastalık bulguları ortaya çıkmış ise antibiyotik gibi bakterilere etki eden ilaçların kullanımının bir faydası yoktur. Hatta tam tersine kişinin özellikle karaciğer ve böbrek başta olmak üzere birçok organına olumsuz etkileri olabilmektedir'' dedi.
Antibiyotikler ne zaman kullanılmalıdır?
Dr. Savrun; ''Bu sorunun tek cevabı vardır; hastayı muayene yapan hekimin, hasta ve hasta yakını baskısına maruz kalmadan, hastalığın tıbbi kaynaklara göre endikasyonu olan durumlarda antibiyotik kullanılabilir. Maalesef ülkemizde sağlık kuruluşlarının çoğunda çalışan hekimlerin ilaç tercihi yaptığı esnada; hasta ve hasta yakınlarının hekimi zor duruma sokacak boyutlara kadar ulaşabilen antibiyotik yazdırma şeklinde baskısına maruz kalmaktadırlar'' dedi.
Gereksiz anibiyotik kullanılırsa ne olur?
Dr. Savrun; ''Doğadaki her maddenin yanlış kullanıldığı durumlarda zararları ortaya çıkmaktadır. Örneğin insanların en çok tükettiği suyun bile yanlış tüketildiğinde su zehirlenmesi adlı klinik tablo ortaya çıkmaktadır. Gereksiz ve yanlış kullanılan antibiyotiklerin birçok sakıncaları vardır. Antibiyotiklerin vücuda alındıktan sonra, ilacın kimyasal yapısına göre bazıları böbrekten, bazıları karaciğer başta olmak üzere birçok farklı yollarla vücuttan atılır. Bu durum ise gereksiz antibiyotik kullanan hastalarda karaciğer yetmezliği, siroz, böbrek yetmezliğine bağlı diyaliz hastaları olmaları gibi birçok istenmeyen tabloya sebep olabilmektedir. Bu yan etkilerden bir kısmına değinecek olursak; Hafif bir kaşıntı gibi cilt lezyonları olabileceği gibi, hayati tehdit oluşturabilen anaflaktik şok tablosuna kadar gidebilen farklı yan etkilere sebep olabilmektedir , sadece penisilin grubu ilaçlar alerji yapmaz tüm ilaçlar alerjik reaksiyon yapabilir. Antibiyotikler vücuttaki hastalık yapan bakterileri yok ettiği gibi, bağırsaklarda bulunan yararlı bakteriler üzerinde de olumsuz etkileri vardır. Bu sebeple antibiyotik kullanan hastalarda ishal tablosu, buna bağlı vücutta elektrolit bozuklukları ve vücutta su kaybına bağlı böbrek hasarlarına sebep olabilmektedir. En önemli yan etkilerden birisi ve giderek olumsuz yönde artan durum olan antibiyotik direnci denilen tablodur. Antibiyotik direnci nedir. Antibiyotiklerin gereksiz ve uygunsuz kullanımına bağlı olarak gelişen bir tablodur. Daha öncesinde aynı mikrobu etkisiz hala getiren antibiyotiğin, bakteri tarafından direnç geliştirildikten sonra etkisinin olmaması durumudur'' dedi.
Antibiyotik direnci gelişirse ne olur?
Dr. Savrun; ''Anlaşılması için çok basit bir örnek verecek olursak; mevcut bir düşmanı bir mermi ile etkisiz hale getirirken, direnç geliştikten sonra sadece atom bombası ile etkisiz hale getirmek gibi düşünülebilir. İlaçların etki gücü yüksek kullanıldığında, yan etki gücü de maalesef artmaktadır. Ayrıca 1 lira ile tedavi edilecek bir hastalık 100 bin lira ile tedavi edilmeye başlanabiliyor. Bu durum ise ülkemize ek ekonomik yük getirmektedir ve bir birey olarak hepimizin cebine olumsuz yansımaktadır. Sonuç olarak; Antibiyotikler hastaların kendi kendilerine kullanmaya başlayacakları ilaçlar değildir. Antibiyotikler ‘ateş düşürücü, ağrı kesici, kırgınlık giderici’ ilaçlar hiç değildir.Antibiyotik kararını hasta ya da hasta yakınları değil, doktor tarafından alınmalıdır. Özellikle altını çizmek istiyorum doktora karşı antibiyotik başlanması hususunda ısrarcı olunmamalıdır. Antibiyotikler doktor tarafından başlanmış ise kesinlikle verilen doz ve sürede kullanılması gereklidir. Antibiyotiklerin yarıda kesilmesi de hem direnç gelişmesine hem de tedavinin yarım kalmasına sebep olmaktadır'' dedi.
Haber: Emrah Gemicioğlu