Konu hakkında konuştuğumuz Klinik Psikolog Merve Kılıç, “ Öncelikle Kurban Bayramı çocuğa nasıl anlatılmalı, bunu çok iyi kavramamız gerekiyor” dedi. Çocuk gelişiminde hassas olunması gereken birçok konu olduğunu belirten Kılıç, “Bunlardan biri de yaklaşan Kurban Bayramı ve kurban kesiminin çocuklara aktarılma biçimidir. Kurban Bayramı ve kurban kavramı çocuklara anlatılırken çocuğun yaşı ve gelişim dönemi özellikleri dikkate alınmalıdır. Soyut kavramları anlama yetisi henüz gelişmemiş olan 7 yaş öncesi çocuklar için ‘kurban’, ‘ölüm’ gibi sözcükler kullanmaktan kaçınmak bu süreçte faydalı olacaktır. Çünkü çocuk bu kavramları anlamlandıramayacaktır. Her çocuğun anlaması farklı olacağı için çocuğun soru sormasına izin vererek mümkün olduğunca örneklerle somut şekilde anlatılmalıdır. Çocuğun sorduğu sorulara anlayabileceği şekilde cevaplar verilirken çocuk sormadığı sürece detaylandırılmamalıdır. Bu süreci anlatırken sadece kurban kesimi değil bayramın sosyal boyutu da anlatılabilir. Bayramlarda insanların neler yaptığından, akraba ziyaretlerinden, yardımlaşmadan, paylaşmadan bahsedilebilir. Yine bu süreçte etin insan sağlığına faydalarından bahsederek çocukların büyümesi için önemli bir besin olduğu anlatılabilir. Bazı ailelerin durumları iyi olmadığı için çocuklarının her zaman et yiyemediğini ancak kurban bayramı sayesinde onlara et yardımında bulunulduğu söylenebilir” dedi.
“7 yaş altına kesinlikle
izletilmemelidir”
Kılıç, “Çocuklar küçük yaşlardayken insanlardan ziyade hayvan karakterleriyle bütünleştirirler kendilerini. Bu sebeple hayvanları çok sever ve kendilerine yakın hissederler. Çizgi filmlerde ve çocuk hikayelerinde hayvan figürlerinin sıkça kullanılması da bu durumu destekler niteliktedir. Buradan da anlaşılabileceği gibi çocuklar sevdiği bir canlının öldürülmesine anlam vermekte çok zorlanır. Her çocuğun bu sahneden etkilenmesi farklılık gösterse de bir hayvanın gözlerin bağlanması, ayakların bağlanması, çaresiz bir şekilde can çekiştirerek ölümünü izlenmesi, kanların fışkırması, parçalara ayrılması bir vahşete şahit olma etkisi yaratır. Hele ki o hayvan amca, dede, baba gibi sevilen bir kişi tarafından kesiliyorsa bu tablo çocuk için daha da korkunç bir hal alır. Yani çocuk travma yaşar. Yaşı biraz büyük çocuk bu travma ile baş edebilir fakat küçük çocuklarda bu travma psikolojik problemlere neden olabilir. Depresyon, saldırganlık, gece kabusları, et yemek istememe, alt ıslatma gibi sorunları beraberinde getirebilir. Psikolojik olarak olumsuz etkilenen çocuk için tüm bu görüntüler şiddeti çağrıştırabilir ve çocuğun korkuları artabilir. Bu sebeple 7 yaşın altındaki çocuklar hiçbir şekilde buna şahit olmamalı uzaktan dahi olsa izletilmemelidir.
7-12 yaş arası dönemde kurbanın neden kesildiği açıklanmalı fakat kurban kesimi noktasında çocuğun duruma yaklaşımı göz önünde bulundurulmalıdır.
Hassas yapıda olan çocuklara izletilmemesi tercih edilmelidir. Ancak çocuk şahit olmuşsa veya kurban kesimini görme ihtimali yüksekse hayvanın canının yanmadığını bizi besleyeceği ve büyümemize katkı sağlayacağı için mutlu olduğu söylenebilir.
Hayvancılığın yaygın olduğu bölgelerde yaşayan çocuklar için hayvanın kesilmesi ve yenilmesi normal bir durum olarak karşılanabilecekken şehir merkezlerinde yaşam süren çocuklar için bu durum travmatik sonuçlara yol açabilecektir. Tüm tedbirlerin alınmasına rağmen çocuk kurban kesimine tanıklık ettiyse o an soğukkanlı davranmak çok önemlidir. Çocuğun telaşla o ortamdan uzaklaştırılmaya çalışılması çocukta yanlış ya da kötü bir şey yapılıyor algısı oluşmasına sebep olabilir” dedi.