Her yıl olduğu gibi bu yıl da yeni sezon öncesi maliyet hesabı yapan Şensoy, üreticinin refah payını da hesaplayarak çıkan sonucu Ordu kamuoyuyla paylaştı. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Şensoy, şu ifadelere yer verdi; “Ordu’muzda fındık maliyet analizini uzun haftalar boyunca çalıştık ve şimdi de kamuoyuna deklare ediyoruz. Tabii fındık şu an ülkemizin bölgemizin ve ilimizin kanayan bir yarasıdır. Türkiye’nin tekel olduğu tek ürün fındık. Biz binlerce yıllık devlet geleneği olan bir milletiz. Bu en değerli marka ürünümüz olan fındığın yetiştirmesini, işlemesini ve paszarlamasını biz kendimiz yapamıyorsak her şeyi hak etmişizdir. Maliyet konusuna geri dönecek olursak eğer geçen seneye bir dönelim. Geçen sene ne olmuştu? Geçen sene 1 kilo fındığın maliyetini 46 TL bulurken, üreticinin 65 liraya satması gerektiğini deklare etmiştik. Toprak Mahsulleri Ofisi’de fındık alım fiyatını 52 TL olarak açıklamıştı. Ancak serbest piyasa aylar boyunca, 1 Eylül’den başlayarak aylar boyunca 44 TL bandında üreticinin elinden fındığını toplamıştı. Tabii bu ekonomi altında üretici çok zorlandı. Bunu hepimiz biliyoruz” dedi.
“Bu fiyatlar bile üreticiyi kurtarmıyor”
Sözlerine devam eden Şensoy, şu ifadelere yer verdi; “Evet, bu sezon öncesi maliyet analiz çalışmasının neticesine gelirsek de uzun uğraşlar sonucu 2023 yılı fındık maliyet analizini tamamladık diyebiliriz. Ürün yetiştirme masrafları, gübreleme masrafları, fındık koruma ürünü uygulaması, yabancı ot mücadelesi, hasat maliyeti ve ondan sonra da hesaplamalar olarak maliyet analizini yorucu bir periyottan sonra rakamları belirledik. Hesap yaparken her zamanki gibi ince eleyip, sık dokuduk ve çok hassas davrandık. Şunu da özellikle belirtmek istiyorum; ülkemizin ekonomisi gerçekten çok kötü ve her geçen gün daha da kötü oluyor maalesef. Hele ki son zamlarla beraber artık her şey kontrolden çıktı. Bu fındık tarımını yapanlar bölgemizde zaten yaşlı kesimler ve bu tarımı yapan üreticilerin ekonomik durumu da belli. Her şey gün gibi ortada. Son zamlardan sonra veya verilmeyen zamlardan sonra emeklinin almış olduğu ücret 7 bin 500 TL bandında. Zaten karınlarını zor doyuran bir kesim var, neresinden kesecek de bu fındığın maliyetini karşılayacak. Önce bunun cevaplanması lazım. Maliyeti hesaplarken 4 sayfalık bir hesaplama yaptık. Fındık tarımıyla ilgilenenler olarak söylemiş olduğumuz kalemleri tek tek topladık. Bir kilo fındığın maliyeti üreticimize 2023 yılında bir dönüm olarak dönüme 7 bin 216 TL olarak masrafı var. Yapılan matematik neticesinde 4 sayfalık burada uzun uğraşlar sonucu yapılan bir masraf, maliyet analiz evrakımız var. Merak edenlere her zaman açıp gösteririz” dedi.
“Refah payı olmadan 1 kilo fındığın maliyeti 86,83 TL”
Sözlerine devam eden Şensoy, şu ifadelere yer verdi; “Şu anki ekonomik şartlar altında, şu anki diyorum çünkü döviz kuru her gün değişiyor ve daha da ileri gidiyor. 1 kilo fındığın Ordulu üreticimize maliyeti 86,83 TL’dir. Bu fiyat yüksek gibi gözüküyor ama inanın dediğim gibi gerçek olarak bir ziraat mühendisinin yapmış olduğu çalışmalar sonucu bir kilo fındığın şu an üreticiye maliyeti budur. Bunun altında açıklanması mümkün değildir. Her sene yaptığımız gibi bunun üzerine refah payını da yükledikten sonra ortaya 121,50 TL gibi bir fiyat çıkıyor. Üreticilerimiz bu fiyata 1 Eylül’den itibaren satabilmeli ki bu fındık tarımını yüzü gülerek sürdürülebilsinler. Diğer türlü olmaz, bu iş yürümez” dedi.
“121,50 TL’nin şu anki karşılığı 4.50 dolar”
121,50 TL’nin bile az olduğunu ifade eden Şensoy, sözlerine devam ederek şunları söyledi; “Şimdi burada çok enteresan bir durum var. Geçen yıl 65 TL istediğimizde bir kilo fındığa bunun dolar karşılığı yaklaşık 3,73 dolar ediyordu. Bu sene ise 121,50 TL’yi dolara çevirdiğimizde ise 4.50 dolara tekabül ediyor. Yani ülkemizde sadece TL’nin değil, yabancı para birimi olan doların bile alım gücünün de düştüğünü gördük. Yani doların baskılanmasından dolayı şu an 4,50 dolara tekabül ediyor ama kur sürekli çıkıyor. Bunu da es geçmemek lazım. Hem Ordu’da hem de Türkiye’de bu iş devam etsin isteniyorsa yani sürdürülebilir bir fındık tarımı için üreticinin hakkının verilmesi şart. Bu açıkladığımız fiyatların altı kesinlikle üreticiye zulüm olur ve fındık tarımı yavaş yavaş yok olur. Bu şaka değil, her şey ortada. Bunu görmek için özel bir çabaya da gerek yok. Herkes görüyor ama gereğini yapmıyor. Biz bu 121.50 TL’yi fındığın fiyatını belirleyenlerden istiyoruz, istiyoruz, istiyoruz…”dedi.
“Birkaç ay sonra bu fiyatlar bile komik kalabilir”
Sözlerine devam eden Şensoy; “Uzun uğraşlar sonucu bulduğumuz bu 121,50 TL bile muhtemelen birkaç ay içerisinde, bu zamların altında eriyip gidecektir. Çünkü ülkenin ekonomisi şu an bu şekilde. Yaklaşık 500 bin fındık üreticisinin yetiştirdiği ve milyonlarca insanın karnını doyuran, geçimini sağlayan fındık tarımının sürdürülebilmesini istiyorsak eğer bu fiyat üreticiye mutlaka verilmelidir. Bunun başka bir alternatifi yok” dedi.
Haber: Emrah Gemicioğlu